– Πάτερ, είναι δυνατό να ζούμε στον κόσμο και να σωθούμε;
– Και βέβαια είναι δυνατό, απάντησε ο όσιος , αν δεν ζούμε με το τραλαλά, αλλά με ειρήνη και ταπείνωση.
Άλλες φορές σε παρόμοιες ερωτήσεις έδωσε τις ακόλουθες απαντήσεις:
– Να ζούμε με ευθύτητα, χωρίς φαρισαϊκή υποκρισία.
– Να μην απελπιζόμαστε, να μην κατακρίνουμε και να μην πικραίνουμε κανέναν. Όλους να τους αγαπούμε και όλους να τους τιμούμε.
– Να θεωρούμε τον εαυτό μας χειρότερον απ’ όλους.
– Η πορεία της ζωής μας πρέπει να μοιάζει με την πορεία μιας ρόδας. Όταν κινείται η ρόδα, ένα μόνο σημείο της αγγίζει στη γη, ενώ το υπόλοιπο μέρος της βρίσκεται πάνω από τη γη. Έτσι ας γίνεται και στη ζωή μας· ας μη βουλιάζουμε ολοκληρωτικά στα γήινα.
Ο άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος λέει: « Υπάρχουν τρεις τρόποι για να κερδίσουμε τη σωτηρία μας: ο πρώτος, να μην αμαρτάνουμε· ο δεύτερος, αν αμαρτάνουμε , να μετανοούμε ειλικρινά· και ο τρίτος , αν δεν μετανοήσαμε ειλικρινά, να υπομείνουμε τις συμφορές που θα μας βρουν ».
Ο Χριστός συγχωρεί τις αμαρτίες μας. Αλλά και ο πόνος καθαρίζει την ψυχή από τις κηλίδες της αμαρτίας. Στον ληστή, που μετανόησε, ο Κύριος υποσχέθηκε τον παράδεισο (Λουκ. 23:42-43). Ύστερα, όμως, ήρθαν οι στρατιώτες και του έσπασαν τα σκέλη (Ιω. 19:32). Σ’ αυτήν την κατάσταση κρεμόταν στον σταυρό τρεις ώρες . Έτσι, υπομένοντας αγόγγυστα τον πόνο, πέτυχε την ψυχική του κάθαρση…
Κάθε άνθρωπος οφείλει να σηκώσει βαρύ σταυρό για την κάθαρσή του.Το βάρος του σταυρού αυτού δεν εξαρτάται από τον Θεό αλλά από μας τους ίδιους. Πρόκειται για ένα δένδρο που φυτρώνει στην καρδιά μας. Όσο πιο πολλά τρεχούμενα νερά, δηλαδή πάθη, έχουμε στην καρδιά μας, τόσο μεγαλύτερη θα είναι η ανάπτυξη του δένδρου…
Μη θλίβεσαι, γιατί το σώμα σου αρρώστησε. Σ’ ένα άρρωστο σώμα μπορούν να κατοικήσουν η χάρη και η ειρήνη του Χριστού. Απεναντίας, στη θαλερή σάρκα φωλιάζουν βατράχια και βδέλλες.
Από το βιβλίο: Πνευματική Ανθολογία από τους βίους και τους λόγους των Αγίων της Ρωσίας. Ιερά Μονή Παρακλήτου, Ωρωπός Αττικής 2018, σελ. 348, 152, 60.
Ἀληθινά , Αὐτή εἶναι ἡ βοήθειά μας ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ καί μόνο τ᾽ ὄνομά Της χαροποιεῖ τήν ψυχή. Ἀλλά κι ὅλος ὁ οὐρανός κι ὅλη ἡ γῆ χαίρονται μέ τήν ἀγάπη Tης.
Ἀξιοθαύμαστο κι ἀκατανόητο πράγμα. Ζῆ στούς οὐρανούς καί βλέπει ἀδιάκοπα τήν δόξα τοῦ Θεοῦ, ἀλλά δέν λησμονεῖ κι ἐμᾶς τούς φτωχούς κι ἀγκαλιάζει μέ τήν εὐσπλαγχνία Της ὅλη τή γῆ κι ὅλους τούς λαούς .
Κι Αὐτή τήν Ἄχραντη Μητέρα Του ὁ Κύριος τήν ἔδωσε σ᾽ ἐμᾶς . Αὐτή εἶναι ἡ χαρά καί ἡ ἐλπίδα μας . Αὐτή εἶναι ἡ πνευματική μας Μητέρα καί βρίσκεται κοντά μας κατά τή φύση σάν ἄνθρωπος καί κάθε χριστιανική ψυχή ἑλκύεται ἀπό τήν ἀγάπη πρός Αὐτήν.
Ἅγιος Σιλουανός ὁ Ἀθωνίτης
=======
ΣΤΑΧΥΟΛΟΓΗΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΙΣ ΔΙΔΑΧΕΣ ΤΟΥ ΟΣΙΟΥ ΣΙΛΟΥΑΝΟΥ
“Αν ένας λαός ή μία πολιτεία υποφέρουν, τότε πρέπει να μετανοήσουν οι πάντες κι ο Θεός θα τα εξομαλύνει όλα προς το καλό”.
Όποιος δεν αγαπά τους εχθρούς, σ’ αυτόν δεν έχει κατοικήσει ακόμη η χάρις του Θεού.
* Αφόρητη είναι η ζωή χωρίς αγάπη για τον Θεό. Σκότος και ανία για την ψυχή. Όταν όμως έλθει η αγάπη, τότε είναι αδύνατο να περιγραφεί η χαρά της ψυχής.
* Όποιος γνώρισε την αγάπη του Θεού, αυτός αγαπά όλον τον κόσμο και ποτέ δεν μεμψιμοιρεί, γιατί η πρόσκαιρη θλίψη για τον Θεό προκαλεί αιώνια χαρά.
* Ας ταπεινώσουμε τον εαυτό μας, και ο Κύριος θα δώσει να γνωρίσουμε την δύναμη της προσευχής του Ιησού.
* Ψυχή που αγαπά τον Κύριο δεν μπορεί να μην προσεύχεται, γιατί την έλκει προς Αυτόν η χάρη που εδοκίμασε στην προσευχή.
* Αν κανείς προσεύχεται στον Κύριο και σκέφτεται άλλα πράγματα, τότε ο Κύριος δεν εισακούει αυτού του είδους την προσευχή.
* Ή αδιάλειπτη προσευχή προέρχεται από την αγάπη και χάνεται εξ αιτίας της κατακρίσεως, της αργολογίας και της ακράτειας.
* Τέτοιος είναι ο παράδεισος του Κυρίου. Όλοι θα βρίσκονται μέσα στην αγάπη και από την κατά Χριστόν ταπείνωση όλοι θα χαίρονται να βλέπουν τους άλλους ανώτερούς τους. Η ταπείνωση του Χριστού κατοικεί στους μικρότερους κι αυτοί χαίρονται που είναι μικροί.
* Για να σωθείς είναι ανάγκη να ταπεινωθείς. Για τον υπερήφανο, και με τη βία να τον βάλεις στον παράδεισο, κι εκεί δεν θα βρει ανάπαυση, γιατί δεν θα είναι ικανοποιημένος και θα λέγει: «Γιατί δεν είμαι εγώ στην πρώτη θέση ; »
* Η ψυχή του ταπεινού μοιάζει με πέλαγος. Ρίξε μια πέτρα στο πέλαγος. Θα ταράξει για λίγο την επιφάνεια και μετά καταδύεται αμέσως στα βάθη. Έτσι καταβυθίζονται στην καρδιά του ταπεινού οι θλίψεις, γιατί η δύναμη του Κυρίου είναι μαζί του.
* Ή υπερηφάνεια καίει σαν την φωτιά κάθε καλό, ενώ η κατά Χριστόν ταπείνωση είναι γλυκεία και δεν περιγράφεται. Κι αν το ήξεραν αυτό οι άνθρωποι, τότε όλη η οικουμένη θα σπούδαζε αυτήν την επιστήμη.
* Ψυχή αμαρτωλή, αιχμάλωτη στα πάθη, δεν μπορεί να έχει ειρήνη και χαρά εν Κυρίω, έστω κι αν έχει όλα τα πλούτη της γης, έστω κι αν βασιλεύει σ’ όλον τον κόσμο.
* Αν οι άρχοντες τηρούσαν τις εντολές του Κυρίου και ο λαός και οι υπήκοοι υπάκουαν με ταπείνωση, θα υπήρχε μεγάλη ειρήνη και αγαλλίαση πάνω στη γη. Εξαιτίας όμως της φιλαρχίας και της ανυπακοής των υπερήφανων υποφέρει όλη η οικουμένη.
* Το μέτρο της εγκράτειας πρέπει να είναι τέτοιο που να παραμένει η καρδιά στην προσευχή μετά το γεύμα.
* Να η πιο σύντομη και εύκολη οδός για την σωτηρία: Να είσαι υπάκουος εγκρατής, να μην κατακρίνεις και να φυλάγεις τον νου και την καρδιά σου απ’ τους κακούς λογισμούς.
* Το καλύτερο έργο είναι να παραδοθούμε στο θέλημα του Θεού και να βαστάζουμε τις θλίψεις με ελπίδα.
* Για να γνωρίσει κανείς τον Κύριο δεν χρειάζεται να είναι πλούσιος ή επιστήμονας, αλλά χρειάζεται να είναι εγκρατής, να έχει πνεύμα ταπεινό και ν’ αγαπά τον πλησίον.
* Ή απιστία προέρχεται από την υπερηφάνεια. Ο υπερήφανος ισχυρίζεται ότι θα γνωρίσει τα πάντα με τον νου του και την επιστήμη, αλλά η γνώσι του Θεού παραμένει ανέφικτη γι’ αυτόν, γιατί ο Θεός γνωρίζεται μόνον με αποκάλυψη του Αγίου Πνεύματος.Ο Κύριος αποκαλύπτεται στις ταπεινές ψυχές. Σ’ αυτές δείχνει ο Κύριος τα Έργα Του, που είναι ακατάληπτα για τον νου μας.
* Καλότυχη η ψυχή που αγαπά τον αδελφό της, γιατί ο αδελφός μας είναι η ζωή μας.
* Ή ψυχή δεν μπορεί να έχει ειρήνη, αν δεν προσεύχεται για τους εχθρούς.
* Μεγάλο πρόσωπο είναι ο Ιερέας, ο λειτουργός του αγίου Θυσιαστηρίου του Θεού. Όποιος τον προσβάλλει, προσβάλλει το Άγιο Πνεύμα που ζει σ’ αυτόν.
* Αν ο άνθρωπος δεν τα λέει όλα στον πνευματικό, τότε είναι ο δρόμος του στραβός και δεν οδηγεί στην σωτηρία.
* Είναι απαραίτητο να έχουμε υπακοή, ταπείνωση και αγάπη, αλλιώς όλες οι μεγάλες ασκήσεις και αγρυπνίες μας αποβαίνουν μάταιες.
* Ο Κύριος αγαπά την υπάκουη ψυχή και της δίνει την ειρήνη Του, και τότε όλα είναι καλά κι η ψυχή αισθάνεται αγάπη για όλους.
* Ο αληθινός υποτακτικός μισεί το θέλημα του κι αγαπά τον πνευματικό πατέρα και γι’ αυτό λαμβάνει την ελευθερία να προσεύχεται στον Θεό με καθαρό νου κι η ψυχή του θεωρεί τον Θεό χωρίς λογισμούς και αναπαύεται κοντά Του.
* Αν ένας λαός ή μία πολιτεία υποφέρουν, τότε πρέπει να μετανοήσουν οι πάντες κι ο Θεός θα τα εξομαλύνει όλα προς το καλό.
* Ο άγιος Απόστολος Ιωάννης ο Θεολόγος λέει πως οι εντολές του Θεού δεν είναι βαρείες, αλλά ελαφρές . Ναι, είναι ελαφρές, αλλά μόνον εξ αιτίας της αγάπης, χωρίς την αγάπη όμως όλα είναι δύσκολα.
=========
Όσιος Σιλουανός ο Αθωνίτης / ΝΑ ΑΓΑΠΟΥΜΕ ΑΛΛΗΛΟΥΣ
Ο Κύριος μάς έδωσε την εντολή ν’ αγαπούμε αλλήλους. Σ’ αυτό έγκειται η ελευθερία : Στην αγάπη για τον Θεό και για τον πλησίον. Εδώ βρίσκεται και η ελευθερία και η ισότητα.
Στην κοσμική τάξη είναι αδύνατο να υπάρξει ισότητα – αυτό όμως δεν έχει σημασία για την ψυχή.
Δεν μπορεί να είναι ο καθένας βασιλιάς η άρχοντας, πατριάρχης η ηγούμενος η διοικητής.
Μπορείς όμως σε κάθε τάξη ν’ αγαπάς τον Θεό και να είσαι ευάρεστος σ’ Αυτόν – κι αυτό είναι το σπουδαίο.
Κι όσοι αγαπούν περισσότερο τον Θεό επί γης, θα έχουν μεγαλύτερη δόξα στη Βασιλεία και θα είναι πιο κοντά στον Κύριο.
Ο καθένας θα δοξασθει κατά το μέτρο της αγάπης του. Έμαθα πως η αγάπη ποικίλλει ως προς την ένταση της.
Όποιος φοβάται τον Θεό, φοβάται να Τον λυπήσει με κάτι , αυτός είναι ο πρώτος βαθμός.
Όποιος έχει το νου καθαρό από εμπαθείς λογισμούς, αυτό είναι ο δεύτερος βαθμός, μεγαλύτερος από τον πρώτο.
Όποιος αισθητά έχει τη χάρη στην ψυχή του, αυτός είναι ο τρίτος βαθμός της αγάπης, ο ακόμα μεγαλύτερος.
Η τέταρτη βαθμίδα, η τέλεια αγάπη για τον Θεό είναι όταν έχει κανείς τη χάρη τού Αγίου Πνεύματος και στην ψυχή και στο σώμα.
Αυτών των ανθρώπων αγιάζουν τα σώματα και μετά τον θάνατο τους γίνονται άγια λείψανα. Έτσι γίνεται με τα σώματα των αγίων μαρτύρων, των προφητών, των οσίων ανδρών….
Να θυμάσαι και να φοβάσαι δύο λογισμούς. Ο ένας λέει: «Είσαι άγιος» και ο άλλος: «Δεν θα σωθείς». Κι οι δύο αυτοί λογισμοί προέρχονται από τον εχθρό, και δεν έχουν αλήθεια μέσα τους. Εσύ, όμως, να σκέφτεσαι: «Εγώ είμαι μεγάλος αμαρτωλός, αλλά ο Ελεήμων Κύριος αγαπά πολύ τους ανθρώπους και θα συγχωρέσει και σ’ εμένα τις αμαρτίες μου». Πίστευε έτσι, και θα γίνει σύμφωνα με την πίστη σου: Θα σε συγχωρήσει ο Κύριος.
Μη βασίζεσαι, όμως, στους προσωπικούς σου αγώνες, έστω και αν είσαι μεγάλος ασκητής. Ένας ασκητής μου έλεγε: «Βεβαίως θα ελεηθώ, γιατί κάνω τόσες μετάνοιες την ημέρα». Όταν, όμως, ήρθε ο θάνατος, «διέρρηξε τα ιμάτιά του». Όχι, λοιπόν, για τις ασκήσεις μας, αλλά δωρεάν, κατά τη χάρη Του ελεεί ο Κύριος. Ο Κύριος θέλει την ψυχή να είναι ταπεινή, άκακη, και να συγχωρεί τους πάντες με αγάπη· τότε και ο Κύριος συγχωρεί με χαρά. Ο Κύριος τους αγαπά όλους, και εμείς οφείλουμε να Τον μιμούμαστε και να αγαπούμε τους πάντες, και αν δεν μπορούμε, τότε πρέπει να Τον παρακαλούμε, και ο Κύριος δεν θα αρνηθεί, αλλά θα βοηθήσει με τη χάρη Του. …..
«Πρόσεχε τον εαυτό σου». Παρατήρησε τον εαυτό σου και θα δεις: Μόλις η ψυχή αποκτήσει έπαρση έναντι του αδελφού, αμέσως ακολουθεί κάποιος λογισμός όχι ευάρεστος στον Θεό, και αυτό, για να ταπεινωθεί η ψυχή. Αν, όμως, δεν ταπεινωθεί, τότε έρχεται ένας μικρός πειρασμός. Και αν πάλι δεν ταπεινωθεί, αρχίζει ο πόλεμος της σαρκός. Και αν πάλι δεν ταπεινωθεί, τότε πέφτει πάλι σε κάποιο μικρό αμάρτημα. Αν και τότε δεν ταπεινωθεί, θα έλθει μεγαλύτερη αμαρτία. Κι έτσι θα αμαρτάνει, ωσότου ταπεινωθεί.
Μόλις, όμως, ταπεινωθεί, αμέσως θα δώσει ο Ελεήμων Κύριος στην ψυχή ειρήνη και κατάνυξη, και τότε θα περάσουν όλα τα κακά και θα απομακρυνθούν όλοι οι εχθρικοί λογισμοί. Έπειτα, όμως, πρέπει να κρατάς με όλες σου τις δυνάμεις την ταπείνωση, αλλιώς θα ξαναπέσεις στην αμαρτία. Βλέποντας ο Κύριος ότι η ψυχή δεν είναι στερεωμένη στην ταπείνωση, απομακρύνει τη χάρη, αλλά εσύ μη φοβάσαι: Η χάρη είναι μέσα σου, αλλά κρυμμένη. Μάθε να σταματάς αμέσως τους λογισμούς. Αν, όμως, ξεχάσεις και δεν τους διώξεις αμέσως, τότε πρόσφερε μετάνοια. Κοπίασε σε αυτό, για να αποκτήσεις τη συνήθεια. Η ψυχή αποκτά συνήθεια, αν την διδάξεις, και ενεργεί έτσι σε όλη της τη ζωή.